Skuteczna ochrona przed kleszczami: czy jest w ogóle możliwa?
Temat zagrożeń, jakie niosą ze sobą kleszcze, wraca jak bumerang wraz z nastaniem pierwszych ciepłych dni. Wciąż jednak mnóstwo osób nie zdaje sobie sprawy, że tzw. „złapanie” kleszcza może się skończyć bardzo groźnymi powikłaniami. Średnio co trzeci kleszcz bytujący w Polsce jest nosicielem patogenów takich chorób, jak borelioza, babeszjoza i kleszczowe zapalenie mózgu. Powstaje zatem pytanie, czy istnieje skuteczna ochrona przed kleszczami? Odpowiadamy na nie w naszym poradniku.
Stosowanie specjalistycznych repelentów
Wynalezienie repelentów było błogosławieństwem dla współczesnego człowieka, który nie akceptuje bliskiego kontaktu z owadami, zwłaszcza tymi wyjątkowo uciążliwymi, jak komary czy meszki. Dzięki takim preparatom zyskaliśmy też silną broń w walce z kleszczami.
Repelenty zawierają substancje odstraszające pasożyty. Należy je stosować przed każdym wyjściem na dwór w sezonie wzmożonej aktywności kleszczy, czyli w Polsce praktycznie od wiosny do jesieni. Jest to szczególnie ważne podczas przebywania na obszarach bytowania tych pajęczaków (lasy, łąki, miejskie tereny zielone, przydomowe trawniki).
Pamiętajmy jednak, że repelenty to środki chemiczne, a większość z popularnych produktów dostępnych na rynku zawiera silnie toksyczne DEET. Jest to substancja wynaleziona na potrzeby wojska, dziś budząca ogromne kontrowersje.
Badania dowiodły, że DEET wykazuje działanie toksyczne na ludzi. Z tego powodu już w 2010 roku Komisja Europejska zakazała używania tej substancji w składzie repelentów przeznaczonych dla noworodków i kobiet w ciąży, a także przestrzega przed ich stosowaniem u dzieci do 12. roku życia.
Na szczęście preparaty pozbawione DEET mogą równie skutecznie chronić nas przed kleszczami, komarami czy meszkami. Szczególnie polecany jest tutaj Kick The Tick Max Repelent Plus. To środek o trójskładowej formule, zawierający ikarydynę, citriodiol i butyloacetyloaminopropionian etylu. Preparat odstrasza kleszcze (oraz komary i meszki), dodatkowo paraliżując ich receptory czuciowe. Zapewnia ochronę przez 2 godziny (kleszcze) i 4 godziny (komary oraz meszki).
Warto wiedzieć
Kick The Tick Max Repelent Plus jest rekomendowany przez Fundację na Rzecz Zwalczania Kleszczy i Profilaktyki w Chorobach Odkleszczowych.
Profilaktyka podczas spacerów
Stosowanie repelentów to oczywiście nie wszystko. Bardzo ważnym elementem ochrony przed kleszczami jest kierowanie się zdrowym rozsądkiem. Wiedząc, że Polska jest krajem z jedną z największych populacji kleszczy w Europie (bytuje u nas około 19 gatunków tych pajęczaków), oraz że nawet 40% kleszczy to nosiciele patogenów chorobotwórczych, zwyczajnie nie można lekceważyć tego zagrożenia.
Podstawowym sposobem na zminimalizowanie ryzyka „złapania” kleszcza jest… unikanie tych pajęczaków. Spacery po miejscach, w których bytują kleszcze, warto planować w południe – kleszcze są najbardziej aktywne rano oraz późnym popołudniem. Lepiej jest też zrezygnować ze spacerów w gęstej, wysokiej trawie, po zagajnikach i leśnych polanach. Wybierając się na spacer czy planując wypoczynek na trawniku, warto założyć długie spodnie i wysokie buty. Jeśli temperatura jest umiarkowana, dobrym pomysłem będzie założenie bluzki z długim rękawem.
Rada
W miarę możliwości na spacery w otoczeniu przyrody zakładamy jasne ubrania – nie chodzi tutaj jednak o to, że takie barwy odstraszają kleszcze. Po prostu na jasnym materiale łatwiej można zauważyć pasożyta.
Nigdy nie ma 100% gwarancji
Pomimo stosowania repelentów ochronnych oraz zakładania długich ubrań na spacery, trzeba się liczyć z wciąż istniejącym ryzykiem „złapania” kleszcza. To trochę tak, jak z niektórymi szczepieniami: znacząco minimalizują prawdopodobieństwo zachorowania, ale nie dają 100% pewności.
Dlatego tak ważne jest, aby wyrobić w sobie nawyk każdorazowego oglądania ciała po spacerze, zwłaszcza w miejscach naturalnego bytowania kleszczy (wysokie trawy, leśne polany i zagajniki). Powinno to wejść w krew rodzicom małych dzieci oraz właścicielom czworonogów.
Wystarczy poświęcić kilka minut, by zyskać pewność, że jesteśmy bezpieczni. Natomiast w przypadku znalezienia kleszcza wczepionego w skórę, należy go jak najszybciej usunąć przy pomocy specjalnego przyrządu do wyciągania kleszczy Kick The Tick (dostępnego również w zestawie z preparatem zamrażającym pasożyta). Taki przyrząd powinien stanowić niezbędne wyposażenie każdej domowej apteczki.
Skuteczna ochrona przed kleszczami jest zatem połączeniem profilaktyki oraz szybkiej reakcji na stwierdzenie obecności kleszcza w ciele. Nie ma innego sposobu na to, aby realnie zmniejszyć lub wręcz wyeliminować zagrożenie chorobami odkleszczowymi.